JAPANESE SWORD

ดาบญี่ปุ่น หรือ ที่ชาวญี่ปุ่นเองเรียกว่า นิฮองโตะ 日本刀 เป็นคำเรียกที่บ้านเรามักจะไม่คุ้นหูเท่ากับคำว่า “ดาบซามูไร” แต่สำหรับชาวญี่ปุ่นแล้วคำเรียกที่ถูกต้อง ที่พูดแล้วคนญี่ปุ่นเข้าใจคือคำว่า นิฮองโตะ เป็นคำเรียกองค์รวมของอาวุธประเภทดาบทุกชนิดของญี่ปุ่น

大刀 ไดโตะ

1.野太刀  โนดาชิ

 

เป็นดาบคมด้านเดียวขนาดยาวเกิน 80 cm ขึ้นไป โดยเฉลี่ยด้ามดาบจะอยู่ที่ 30 cm ขึ้นไป เป็นดาบที่ซามูไรนิยมใช้ในสงคราม โดยจัดอยู่ในหน่วยกองหน้าทะลวงฟัน ด้วยลักษณะทางกายภาพของดาบที่ยาว และมี นน. มากจึงสามารถใช้ในการฟันเพื่อเปิดทางทัพหน้าได้ดี และบ่อยครั้งในการใช้เพื่อจู่โจมใน การโอบตีกองทหารม้า เมื่อสามารถบีบพื้นที่กองทหารม้าของศัตรู เข้าไว้ในพื้นที่แคบ ทำให้ดาบโนดาชิ มีประสิทธิภาพในการใช้ฟันซามูไรที่ใส่เกราะและม้าศึกได้อย่างดี.

2.太刀  ทาชิ

เป็นดาบคมเดียวมีความยาวของใบดาบอยู่ที่ 70-78 cm โดยประมาณ เป็นดาบที่มีความยาวและความโค้งของสันดาบค่อนข้างมาก นิยมใช้ในช่วงยุค เฮอัน 平安- ยุค มูโรมาชิ 室町 เป็นยุคช่วงที่ซามูไรยังมีอยู่กระจัดกระจายเป็นตระกูลเล็กตระกูลน้อย มีจำนวนไปมาก รูปแบบการรบเป็นการรบแบบตัวแทนระหว่างตระกูล และนิยมใช้ม้าในการทำศึก โดยดาบได้รับการออกแบบให้ความโค้งสัมพันธ์กับมุมการฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพเมื่อฟันจากที่สูง นั้นก็คือการฟันจากบนหลังม้า แต่เมื่อเริ่มเข้าสู่ยุคปลาย มูโรมาชิ 室町 การรบโดยกองกำลังเท้ามีบทบาทมากขึ้น ทำให้กลุ่มที่ใช้ดาบทาชิ กลายเป็นกลุ่มซามูไรชั้นสูงที่ต้องรบบนหลังม้าแทน ดาบทาชิมีรูปแบบหลักที่พบบ่อยอยู่สามแบบ เป็นรูปแบบการประดับเครื่องทรงที่ญี่ปุ่นเรียก โคชิราเอะ(รูปแบบ)ดังนี้

糸巻き太刀 อิโตะมากิ-ทาชิ เป็นรูปแบบดาบทาชิที่พบบ่อยที่สุด เป็นเครื่องทรงดาบที่นิยมในหมู่ซามูไรชั้นสูงโดยทั่วไป ที่สามารถใช้ดาบลักษณะนี้ได้ เป็นรูปแบบดาบที่พันด้ามและฝักด้วยเชือก ตามคำเรียกตรงตัวของญี่ปุ่นว่า อิโตะ-มากิ แปลว่าการพันเชือก เป็นรูปแบบที่สามารถใช้ได้สะดวกและบำรุงรักษาง่าย ซามูไรผู้เป็นนายจึงใช้ เครื่องทรงชนิดนี้เวลาออกภาคสนามบัญชาการรบ และสามารถใช้รบได้อยากสมบุกสมบันโดยไม่ต้องพะวงเรื่องการเสียงหายของดาบ.

銀太刀 ,金太刀 จินดาชิ , คินทาชิ เป็นรูปแบบดาบทรงเครื่องประดับเงินหรือทอง 
โดยทั้งในส่วน Fitting หรือ การตีแผ่นเงิน,ทอง มาหุ้มด้ามหรือฝักดาบ เป็นดาบที่ซามูไรระดับปกครอง หรือ เจ้าเมืองไดเมียว โชกุนนิยมใช้กัน โดยมากมันใช้ประดับบารมี ฐานนันดรของตน และใช้เป็นเครื่องออกงานในพีธีการ ส่วนถ้ามีการรบ หรือ ออกงานบัญชาการรบ มันจะนำใบดาบใส่ โคชิราเอะ แบบ อิโตะมากิ แทน.

エフ太刀 เอฟุตาชิ หรือ โฮโซตาชิ เป็นตาชิที่ประดับ Fitting รูปหัวนกฟินิกซ์ ประดับด้วยเงินทองอัญมณีอันมีค่า โดยมากเป็นเครื่องทรงของ ขุนนางในราชสำนัก เป็นดาบใช้แต่งคู่กับการแต่งกายของชนชั้นในราชสำนัก ซึ่งจะแต่งแตกต่างจากซามูไร โดยสิ้นเชิง มีกฎเกณฑ์ว่าเจ้าเมือง โชกุนที่เข้าเฝ้าสมเด็จพระจักรพรรดิ ก็ต้องแต่งกายด้วยเครื่องแบบราชสำนักเช่นกัน ในแง่มุมทางสังคมวิทยา ชนชั้นขุนนางราชสำนักมีรากฐานมาจากตระกูลเก่าแก่ที่สืบเชื้อสายมาตั้งแต่สมัยยุค จักรพรรดิยังมีอำนาจในการบริหาร จวบจนโดนยึดอำนาจโดยผู้บัญชาการทหารสูงสุดในขณะนั้น ที่เรียกตำแหน่งนี้ว่า โชกุน ที่มากจากตระกูลซามูไรบ้านนอก ตระกูลใหม่.

3.小太刀  โคดาชิ

เป็นดาบทาชิขนาดย่อมใกล้เคียงกับดาบคะตะนะคือมีความยาวตั้งแต่ 60 cm ขึ้นไป แต่งเครื่องประดับเช่นเดียวทาชิทั่วๆไป เป็นดาบซามูไรชั้นสูงที่มีขนาดร่างกายเล็กดังภาพ

4.刀 คะตะนะ

เป็นดาบคมเดียวที่มีบทบาทโดดเด่นในช่วงยุคท้าย มูโรมาชิ 室町 จนถึง เอโดะยุคปลาย 江戸 เนื่องจากปลายยุคมูโรมาชิ ถ้าสู่ยุค โมโมยามะ 桃山เป็นยุคที่เกิดสงครามกลางเมื่อใหญ่ที่เรียกว่า ยุคเซนโกคุจิได 戦国時代เป็นยุคแห่งการรบพุ่ง โดยตระกูลใหญ่เช่น โฮโจ ,อิมากาว่า,อุเอะทซึกิ,โอดะ,ทาเคดะ,โมริ,ชิมาสึ โดยแต่ล่ะตระกูล เกิดจากการรวมตระกูลย่อยต่างๆทำให้เกิด กองกำลังทหารจำนวนมาก และระบบการรบเป็นกรมกองได้เกิดขึ้น หลังจากบทเรียนที่มองโกลบุกขึ้นญี่ปุ่น ที่อ่าวฮากาตะ แต่ไม่สำเร็จเพราะโดนลมพายุที่ญี่ปุ่น ถือว่าเป็นลมเทพเจ้า กามิ-กาเซะ 神風 ทำให้การรบความได้เปรียบในการรบเกิดขึ้นจาก พลซามูไรเดินเท้าที่เรียกว่า อาชิการุ 足軽 ที่ดัดแปลงพัฒนาเอาดาบ ทาชิมาตัดให้สั้นลง เพื่อคล่องตัวในการรบบนพื้นดิน และเกิดความคล่องตัวในการชักดาบเพื่อต่อสู้ จนยุคหลังๆช่างตีดาบจึงหันมาตีดาบที่มีความยาวสั้นลงและความโค้งสันดาบตรงขึ้น ก็คือดาบคะตะนะนั้นเอง โดยดาบคะตะนะนิยมเสียบเหน็บเอวไว้ในรูปแบบนำคมดาบหงายขึ้น ซึ่งต่างจากทาชิที่นิยมร้อยสายเชือกที่ โอบิโทริ แล้วคว่ำคมลงสู่พื้น ส่วนรายละเอียดการความแตกต่างการใช้ดาบ การชักดาบ และ เก็บดาบ ที่แตกต่างกันในสองชนิดนี้จะนำเสนอในโอกาสต่อไป.

小刀  โชโตะ

         1.脇差  วากิซาชิ

เป็นดาบขนาดกลางที่มีความยาวตั้งแต่ 60 cm ลงมาเฉลี่ยถึง 50 cm เป็นดาบเล่มที่สองที่ซามูไรจะพกไปในทีต่างๆเสมอโดยพกคู่กับ คะตะนะ โดยวากิซาชิ มีความพิเศษคือสามารถนำเข้าไปในเคหะสถานของซามูไรผู้อื่นได้ โดยดาบคะตะนะไม่สามารถนำเข้าไปได้ ซามูไรต้องฝากไว้กับคนติดตามของตนรอด้านนอกเท่านั้น เป็นดาบที่สามารถใช้ต่อสู้สำรองจาก คะตะนะได้ และเป็นดาบที่ใช้ในการ เซปปุกุ 切腹 หรือที่นิยมพูดกันในยุคหลังคือ ฮาระคิริ腹切り นั้นเอง โดยซามูไรจะพกดาบคู่สั้นยาวที่เรียกว่า ไดโช นี้เพื่อเป็นสัญลักษณ์ในการบ่งบอกชนชั้นตนเอง โดยมากซามูไรมักจะสั่ง ไดโชให้ โคชิระเอะ เข้าชุดกันเสมอเหมือนดาบแม่ลูก เพื่อความสวยงามในการพกพา

2.短刀  ตันโตะ

เป็นดาบขนาดย่อมที่สั้นกว่า 30 cm ลงมาแต่ขนาดมาตราฐานที่พบได้บ่อยคือ 26 cm เป็นดาบที่มีบทบาทการใช้งานเน้นเพื่อเป็นมีดประจำกายที่ใช้ในการเซปปุกุ โดยในยุคแรกนิยมใช้ในซามูไรที่เป็นซามูไรระดับสูง ที่ไม่ได้มีหน้าที่ในการรบพุ่งหรือ ต้องอยู่ในบทบาทที่ต้องเป็นคนคุ้มกัน ทำให้ไม่มีความจำเป็นในการใช้ดาบสั้นเพื่อเป็นดาบสำรองในการรบ จึงทำให้ลดขนาดของดาบลงมามีขนาดสั้นลงเพื่อพกพาสะดวกและสวยงาม ต่อมาเมื่อบ้านเมืองสงบสุขจากภัยสงคราม ความจำเป็นที่ต้องใช้ดาบขนาดกลางในการสำรองเพื่อการรบจึงหมดไป ซามูไรจำนวนไม่น้อยจึงนิยมหันมาพก ตันโตะแทน วากิซาชิ.

3.匕首,合い口  ไอคุชิ

เป็นตันโตะชนิดหนึ่งที่ใส่ โคชิราเอะ เฉพาะซึ่งเป็นรูปแบบที่ไม่มี ซึบะ(กระบังดาบ)และไม่มี คูริกาตะ (ห่วงร้อยเชือกที่ฝัก) ที่มีขนาดใหญ่ และทำรูปแบบฝักให้บางเรียว เพื่อสะดวกในการพกพาไว้ในกิโมโนของตอน โดย ไอคุชิ นี้จะเป็นมีดสั้นที่ หญิงในตระกูลซามูไรพกติดตัวเอาไว้ในการเพื่อใช้ในการป้องกันตอนเองจากภัยต่างๆ และใช้ปลิดชีพตนเองในกรณีถูกหยามเกียรติตามแบบฉบับของหญิงในตระกูลซามูไรที่เรียกว่า จิไก ซึ่งเป็นการแทงคอตอนเองเพื่อตัดเส้นเลือดใหญ่ที่คอ.